8 Eylül 1999 tarihinde 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu kapsamında işsizlik maaşı ile tanışan Türkiye’de zamanla işçiler ve işverenler bu kanun kapsamında işsizlere ödenen maaşı çok sevdi. Özellikle işçilerin işsiz kalmaları ile sigorta kapsamında uzun süre alacakları aylık düzenli gelir ile yaşamlarını iş bulana kadar idame ettirebilecek olması emekçi camiasında sevinçle karşılananlardan. Öyle ki, işsiz kalması ile özellikle banka ödemelerini yerine getiremeyen kişilerin alacaklılar tarafından icraya verilmesi, işsizlerin aldıkları maaşa haciz konulur mu sorularını da beraberinde getirdi. Çünkü ellerine geçen maddi tutarların icralar nedeniyle el konulması işsizlik maaşı alanları endişeye soktu.
Nafaka Borcu Dışında Kesinti Yapılamıyor
İşsiz kalmasının ardından borcundan dolayı haciz endişesi yaşayanlara bir bakıma müjde olan bu haberi vermeliyiz. Yayımlanmasının ardından yürürlüğe giren İşsizlik Sigorta Kanununun 50. maddesi muhtemel gelebilecek hacizlere konu olacak ayrıntıya yer vermiş. Bu maddeye göre kişilere ödenen işsizlik maaşından sadece nafaka borçları haricinde hiç bir kesinti yapılamıyor.
Bankalar İşsizlik Maaşına Bloke Koyar mı?
İşsiz kalan kişilere ödenmesi gereken bu gelirin ödemesi PTT şubeleri üzerinden yapılıyor. PTT şubelerinde hesabınız olmasına da gerek bulunmuyor ki, kişinin adına ve TC numarasına göre yatırıldığından istendiğinde çekim yapılabiliyor. Yani her hangi bir banka hesabına yatırılması söz konusu olmadığı gibi bankalarında bloke koyması imkansız bir durum. Bununla birlikte adınıza gönderilen işsizlik maaşını her ay’ın beşinden itibaren çekme imkanına sahipsiniz.
İşsizlik Maaşı Nasıl Hak Edilir?
İşsiz kalan kişinin öncelikle işsizlik maaşını hak etmesi gerekir ki, süresi boyunca bu haktan yararlanabilsin. Her işsiz kalan bu gelire sahip olacak diye bir kural yok. Aksine bu geliri hak etmesi için gereken kurallar bulunuyor. Bunlar kısaca;
* Kendi rızası dışında işsiz kalınması,
* İşten ayrılmasından, yani fesh edilmesinden önce 120 gün kesintisiz işsizlik sigorta priminin ödenmesi,
* Son üç yıl çalışma halinde toplamda en az 00 gün işsizlik sigorta primini ödemesi,
* İşyerinden ayrılışını izleyen 30 gün içinde İşkur’a müracaat etmesi,
kısaca belirttiğimiz hususları taşıyan kişiler işsizlik maaşı almaya hak kazanmış oluyorlar.
İşsizlik Maaşına Başvuru Ücretli mi?
İkametinizin bulunduğu İşkur binalarından yapacağınız işsizlik maaşı başvuruları için bir ücret alınmamakta ve sizden böyle bir talepte bulunamamaktadır. Bu maaşı almaya hak ettiğiniz süreci, kriterleri karşıladığınız sürece bir devlet kurumu olan İŞ-KUR gerekli başvuruyu yaparak süresi içerisinde düzenli olarak hesabınıza yatırılmasına vesile olacaktır.
İşsizlik Maaşı Ne Kadar?
İşsizlere ödenen bu tutarın hesaplanabilmesi için alınan son dört aylık gelir gerekiyor. Burada kazandığı prim üzerinden, günlük brüt kazancının yüzde kırkı tutarı ile hesaplanıyor. Bu hesaplama sonrası kişinin aylık kazancının yüzde 80 oranını geçmeyen bu tutar yıllık artışa göre artış gösteriyor.
Bu hesaplamalara göre 2018 yılında en düşük işsizlik maaşı 805,44 TL, en yüksek ise 1610,88 TL olarak alınıyor.
İşinden Kendi İstifa Eden İşsizlik Maaşı Alır mı?
İnsanların zamanla umutları beklentileri karşılayan duygular ile zaman zaman karışabiliyor. Zamanla kendi umduklarını yaşıyormuş gibi hareket etmek aslında çok yanlış. Fakat zamanla bir dedikodu gibi üreyen işinden istifa edene işsizlik maaşı verilmesi hiçte alakası olmayan bir husus. Yani yukarıda belirtmiş olduğumuz nedenler dışında hiç bir şekilde kimse işsizlik maaşı alamazlar. Böyle bir husus olmuş olsaydı, insanlar zamanla bu işlemi alışkanlık haline getirecek, istediği zaman istifa ederek yıl boyunca kendisine gelir getirebilecekti. Bunun için işinden istifa eden kimse bu gelire sahip olamıyor.
İşsiz Kalanların Kredi Borçları Ne Olur?
Çalışan emekçilerin korkulu rüyası özellikle borçları olduğu bir dönemde işsiz kalmaktır. Bankalara kredi borçları olan işsizleri endişelendiren kredi kartı gibi bankacılık borçları büyük tutarlardan oluşabiliyor. Bu durumda işsiz kalmışsanız yapabileceğiniz çok bir şey yok. Bankalara olan kredi kartı ve kredi borçlarınızı ifa etmeniz gerekir. Aksi takdirde faizleri ile birlikte zaman içerisinde ödenmeyen krediler yüzünden hacizlik durumuna gelebiliyorsunuz. İşsizlik maaşından haciz kesintisi yapılamıyor olması sizi kısa süreliğine rahatlatabilir. Fakat bu çözüm yolu değildir. Borcunuza faiz eklenir ve zamanla avukat borçları da dahil ciddi artışlara neden olabiliyor. Bunun için Kredi İcra Borcundan Nasıl Kurtulurum? başlıklı yazımızı okuyabilirsiniz.
İşsizlik Sigortası Yaptırabilirsiniz
Bankacılık ürünleri arasında özellikle kredi kartı borçları için işsizlik sigortası yapılmaktadır. Aylık oluşan kart borcu üzerinden hesaplanan tutarlar ile poliçelendirilen bu sigorta kapsamında işsiz kalınması halinde özellikle kredi kartı borçları sigorta kapsamında ödemeye alınabiliyor. Fakat bu işlemi yapmanız için bankanız ile yapacağınız sigorta poliçe hususlarını ve ayrıntılarına dikkat etmek gerekiyor ki, yine mağdur duruma düşmeyin.
