Ulusal bazda tüketicilerin ve bankaların kullandığı kredi notu, uluslar arası yatırım yapan ve yapacak olanlar ile ülkeler arası borçlanma işlemleri içinde kullanılıyor. Türkiye de kredi alacaklara kurulan Kredi Kayıt Bürosunca (KKB) not verilirken uluslar arası yatırımlar için de bazı kredi derecelendirme kuruluşları not veriyor. Verilen bu notlar ülke piyasasını yakından ilgilendiriyor not artırımı için çalışmaların yapıldığı bir gerçek.

Kurucu Derecelendirme Kuruluşları Hangileri

Türkiye ekonomisine vermiş olduğu notlar sonrası Türkiye’de de milli kredi derecelendirme kuruluşu çalışmalarına başlanıldı fakat şu an hangi aşamada bir açıklama bulunmuyor. Özellikle Amerika da Büyük Buhrandan sonra kredi derecelendirme kuruluşları dikkate alınmaya başlandı. Dünya genelinde başlıca kredi derecelendirme kuruluşları şu şekilde;

• S&P (ABD)
• Moody’s (ABD)
• Fitch (ABD)
• JCR (Japonya)

Dünya üzerinde kredi derecelendirme kuruluşları 1980 yıllarında başlayan küreselleşme ile önem kazanırken, S&P, Moody’s ve Fitch öncülüğü çeker konuma geldi. Her ne kadar önem arz etseler de; 2008 yılında Amerikada yaşanan mortgage krizi, 1997 de Asya ve 1998 yılında da Rusya da yaşanan krizleri bu kredi derecelendirme kuruluşları öngöremedi. Öngörmüş olsaydı küresel ekonomilerce gerekli tedbir alınacak ve etkisi daha az hissedilecekti.

Kredi Derecelendirme Kuruluşlarının Verdiği Notlar

Küresel ekonomiye yön veren kuruluşların vermiş olduğu not seviyeleri ülkelerin kendi aralarında yapacakları ya da şirketlerin yapacakları borçlanmalar ile yatırımlara yön veriyor. Verilen notlardaki değerlendirmeler ise ülke ekonomisi ile yakından alakalı. Ülke genelinde yaratılacak gelir, iç ve dış borç birikimleri, siyasi olaylar ve riskler dikkate alınarak yapılan değerlendirme neticesinde verilen notlar belli standartlar eşliğinde ilan ediliyor.

Dünya genelinde yatırım yapmak isteyen yatırımcıların, yatırımı hangi ülkeye yapmalarına olanak veren işlemler arasındaki yerini alan kredi notu, verilen ülkenin devlet garantisi dışında mali sisteme güven duyulmasını amaçlıyor.

Kredi derecelendirme kuruluşları ve vermiş oldukları notlar hep eleştirildi ve bundan sonrada böyle devam edecek gibi görünüyor. 1992 yılında Türkiye için ilk not verilmesinin ardından da eleştiriler devam etti. Bu eleştirilerden en fazla nasibini alan ise verilen notların tarafsız ve objektif olup olmadığı.

Mars Metodu Analizi Yapıldı

Kredi notunun tespitinde çeşitli ölçüler alınırken geçtiğimiz yıl yapılan Mars metodu çalışması. Bu çalışmaya haz süreler 1992 ve 2015 yılları arasında. Bu çalışma neticesinde cari açık ve kredi notu arasında ilişkinin de bulunduğu tespit edilmiş olsa da ayrıntılı istatistiklerini incelemek gerekir.

Ülkeler için bir referans niteliği taşıyan kredi derecelendirme kuruluşlarının vermiş olduğu notlar, yapılan istatistik çalışmalara girdi ve bu çalışmalar neticesinde BİST 100 üzerinde işlem gören şirketler için de yapıldı. Fakat analiz sonucuna göre verilen kredi notlarının analizi yapılan hisse senetlerine katkısının bulunmadığı gibi bir sonuca varıldı ki  verilen notlar ulusal ve uluslar arası düzeyde vereceği reaksiyon kısmi olarak değerlendirilebilir.

Yerli ve Milli Kredi Derecelendirme Kuruluşumuz Olacak.

2018 yılı içerisinde kurulması ve faaliyete geçirilmesi beklenilen milli kredi derecelendirme kuruluşu için beklentiler oldukça yüksek görünüyor. Türkiye Bankalar Birliğinin (TBB) bünyesinde kurulması planlanan kuruluş için çalışmalar halen sürdürülüyor. Faaliyete geçmesinin ardından nasıl bir tavır takınacağı, uluslar arası bazda nasıl bir tepki alacağı merakla bekleniyor fakat Türkiye olarak bizim ihtiyacımız olduğu düşüncesindeyim.